Zgodnie z Teorią Bazy Społecznej (Social Baseline Theory, SBT) (Beckes i Coan, 2011) środowiskiem, do którego ludzie szczególnie dobrze się zaadaptowali, jest środowisko społeczne. Jest to jeden z powodów, dla których teoria ta w swojej nazwie odnosi się do terminu „bazy społecznej” – bliskość zasobów związanych ze środowiskiem społecznym jest jednym z podstawowych założeń czynionych przez ludzki mózg.
W pierwszej części artykułu omawiałam możliwy wpływ funkcjonowania emocjonalnego i społecznego na ryzyko nawrotu depresji. Wspomniałam także o Teorii Bazy Społecznej (Social Baseline Theory, SBT). W niniejszym tekście chciałabym opisać bliżej koncepcję i wskazać na jej możliwe implikacje praktyczne.
W poprzednim numerze zwracałam uwagę, że istotnym czynnikiem związanym z ryzykiem nawrotu depresji jest zdolność regulacji emocji. Znacząca większość przypadków owej regulacji dotyczy sytuacji, w których towarzyszą nam inni ludzie, w codzienności badaczy natomiast jedynie nieznaczny odsetek badań realizowanych jest w kontekście społecznym (Campos, Walle i Main, 2011). I choć regulacja emocji może zachodzić na różnych poziomach i w różnych warunkach, nie ulega wątpliwości, że w przypadku ludzi mamy do czynienia z sytuacją, w której najskuteczniejsza regulacja emocji ma miejsce, gdy możemy dzielić emocje z innymi i wykorzystywać obecność innych w celach regulacyjnych.
„What is most personal is most universal.
To, co najbardziej intymne, jest też najbardziej powszechne.”
Carl R. Rogers
Zgodnie z Teorią Bazy Społecznej (Social Baseline Theory, SBT) (Beckes i Coan, 2011) środowiskiem, do którego ludzie szczególnie dobrze się zaadaptowali, jest środowisko społeczne. Jest to jeden z powodów, dla których teoria ta w swojej nazwie odnosi się do terminu „bazy społecznej” – bliskość zasobów związanych ze środowiskiem społecznym jest jednym z podstawowych założeń czynionych przez ludzki mózg.
Zgodnie z koncepcją twórców teorii ludzki mózg jest skonstruowany w taki sposób, że zakłada, iż jest zanurzony w relatywnie przewidywalnej sieci społecznej, którą charakteryzuje znajomość (familiarity), wspólna uwaga (joint attention), wspólne cele (shared goals) i współzależność (interdependence).
Drugim powodem, dla którego autorzy wykorzystują pojęcie „bazy”, są wyniki badań neuropoznawczych. W badaniach dotyczących wpływu wsparcia społecznego na aktywność mózgu nie odnotowano zwiększonej aktywności w obszarach powiązanych z kontrolą, np. kora przedczołowa (prefrontal cortex, PFC; za: Beckes i Coan, 2011). Okazało się, że obszary powiązane z regulacją emocji, jak grzbietowo-boczna kora przedczołowa (DLPFC; dorsolateral prefrontal cortex), nie są bardziej aktywne w sytuacji dostarczania wsparcia społecznego – wręcz przeciwnie – są aktywne mniej.
Obserwacja ta doprowadziła do wniosku, że bliskość innych ludzi i interakcje społeczne nie uczestniczą w regulacji emocji poprzez aktywację procesów regulacyjnych, ale sygnalizują powrót (lub utrzymanie) podstawowego stanu relatywnego spokoju. Jest to spójne z pi...
